Ο συντηρητής αρχαιοτήτων Νίκος Ζήκος μιλάει στο Aegina Portal. !!!


Ο συντηρητής αρχαιοτήτων Νίκος Ζήκος μιλάει στο Aegina Portal.


Λίγους μήνες πριν, το καλοκαίρι, είχαμε κάνει μία μικρή αναφορά για μία κινητικότητα που είχε διαπιστωθεί τότε στο χώρο του “παλιού μουσείου” το Εϋνάρδειο. Στο πιο πληγωμένο, αλλά πιθανών και στο πιο περήφανο από τα Καποδιστριακά κτήρια, αφού παρά την εγκατάλειψη του για χρόνια εξακολουθεί ακόμη να αποτελεί σημείο αναφοράς στο κέντρο της Αίγινας. Λίγα πράγματα έχουν απομείνει να θυμίζουν την αλλοτινή του αίγλη.


Η πρόσκληση του συντηρητή αρχαιοτήτων κυρίου Νίκου Ζήκου να επισκεφθούμε το εσωτερικού του κτηρίου, δεν θα μπορούσε παρά να ανατροφοδοτήσει την αγωνία μας για το τι θα δούμε στις μεγάλες αίθουσες του και την επιθυμία μας να μιλήσουμε με έναν άνθρωπο που από το 1965 έχει συμμετάσχει σε πολλές συντηρήσεις αρχαιοτήτων στην Αίγινα, αλλά το πιο σημαντικό έχει εργαστεί και έχει δημιουργήσει αντίγραφα των έργων της Αφαίας που βρίσκονται στη γλυπτοθήκη του Μονάχου. Ο κύριος Ζήκος έχει εργαστεί επίσης στην Ισπανία και σε πολλά σημαντικά έργα στον Ελληνικό χώρο.


Θα πρέπει να σημειώσουμε ότι ο κύριος Ζήκος μας ενημέρωσε, πως ο εσωτερικός χώρος του κτιρίου του έχει παραχωρηθεί από το Δήμο της Αίγινας, για κάποιο διάστημα μέχρι να ξεκινήσουν τα έργα αποκατάστασης, προκειμένου να κάνει αφιλοκερδώς κάποιες εργασίες αντιγράφων γλυπτών. Ο κύριος Ζήκος δούλευε πάνω σε ένα αντίγραφο μίας προτομής τους Ιωάννη Καποδίστρια. Είναι η γνωστή προτομή που βρίσκεται στην “Παναγίτσα” έργο του γλύπτη Καρακατσάνη το 1887. Κατά πάσα πιθανότητα το γλυπτό θα κοσμήσει κάποιο χώρο του δημαρχιακού κτηρίου.

Πέρα από το γεγονός ότι αποτελεί μία ιδιαίτερη εμπειρία να μιλάς με έναν άνθρωπο που έχει πιάσει στα χέρια του τους “Αιγινήτες” και έχει κάνει τα αντίγραφα τους, που έχει δουλέψει για χρόνια στο Μόναχο και γνωρίζει τον τρόπο που εργάζονται πάνω στα αρχαία οι Γερμανοί, με έναν άνθρωπο που έχει κάνει τα αντίγραφα των έργων του Καπράλου, που έχει δουλέψει με Αυστριακούς και Γερμανούς δεκαετίες πριν στα έργα συντήρησης της Κολώνας και της Αφαίας, ο κύριος Ζήκος είναι ένα ανοιχτό βιβλίο γνώσης για πολλά θέματα που αφορούν τις αρχαιότητες του νησιού. Μέρη του έργου του και των εργασιών που έχει κάνει θα δημοσιεύσουμε εν καιρώ.

Τον ρωτάμε για τα γλυπτά της Αφαίας στη γλυπτοθήκη του Μονάχου: “Είναι κρίμα που είναι εκεί” μας απαντάει και συνεχίζει “τουλάχιστον ας έχουμε τα αντίγραφα γιατί τα γνήσια κατά τη γνώμη μου δεν νομίζω ότι μπορεί ποτέ να έρθουν πίσω”. Τον ρωτήσαμε για τους “Αιγινήτες”, τι ένιωθε όταν δούλευε με αυτούς φτιάχνοντας τα αντίγραφα τους: “Όταν κάνεις αυτή τη δουλειά πρέπει να την λατρεύεις, πρέπει να αγαπάς αυτό που κάνεις. Βλέπεις τα αετώματα του Ναού της Αφαίας, βλέπεις τη δουλειά που είχαν κάνει οι πρόγονοι μας το 495-490 π.Χ. και δεν ξέρεις τι να πρωτοθαυμάσεις.” Όταν τον ρωτήσαμε για τη φιλοσοφία των Γερμανών σε σχέση με τη συντήρηση των γλυπτών μας είπε: “Κοιτάξτε, οι Γερμανοί έχουν ένα σύστημα, φροντίζουν και συντηρούν τα γλυπτά. Ασχολούνται με αυτά, δεν τα αφήνουν στην τύχη τους.”




Λίγο αργότερα φέρνει στη μνήμη του τη συντήρηση των τοιχογραφιών στην Παλιαχώρα από το Υπουργείο Πολιτισμού στα μέσα της δεκαετίας του 1960: “Όλες οι εκκλησίες είχαν ωραίες τοιχογραφίες και ο Άγιος Ευθύμιος και η Αγία Κυριακή που θυμάμαι. Ήταν έργα τέχνης. Τώρα δεν ξέρω σε τι κατάσταση βρίσκονται, έχω χρόνια να πάω.”

Στη συνέχεια ο κύριος Ζήκος μας ξεναγεί στις φόρμες του. Στις μήτρες μέσα από τις οποίες βγαίνουν σπουδαία έργα όπως αυτά του Καπράλου. Μας μιλάει για την τεχνική που χρησιμοποιεί και μας εξηγεί τη σημαντική αξία που έχουν. Μας δείχνει μία προς μία τις φόρμες των έργων του Καπράλου και μας εξηγεί τη διαδικασία.

Τον ρωτήσαμε επίσης για τη σημερινή κατάσταση του “παλιού μουσείου”: “Κοιτάξτε δεν είναι στην αρμοδιότητα μου να σας απαντήσω για το μέλλον του κτηρίου, εγώ το θυμάμαι από την εποχή που συμμετείχα στη μεταφορά των αντικειμένων από εδώ προς το μουσείο της Κολώνας. Πριν δύο μήνες είδα μία κινητικότητα από μία επιτροπή που ήρθε στο χώρο για μία μελέτη, δεν γνωρίζω κάτι περισσότερο. Πάντως όταν ήρθα εδώ για να στήσω το εργαστήρι μου χρειάστηκε να πετάξω τριάντα σακούλες απορριμάτων από τον καθαρισμό που έκανα στο χώρο.”

Για τη συγκεκριμένη μελέτη μάθαμε ότι προέρχεται από την Βουλή των Ελλήνων και αποτελεί προσωπική παρέμβαση του ίδιου του προέδρου της Βουλής κυρίου Δημήτρη Σιούφα.

Αφήνοντας το μαγικό κόσμο του κυρίου Νίκου Ζήκου αρχίσαμε να παρατηρούμε το εσωτερικό του χώρου, καθώς μας δόθηκε αυτή τη ευκαιρία. Το πως είναι εξωτερικά ο χώρος είναι γνωστό, μέσα όμως όχι στους περισσότερους. Η κατάσταση του κτηρίου είναι κακή όχι όμως τραγική. Τα σημάδια της εγκατάλειψης και του χρόνου αποτυπώνονται στο ταβάνι του κτηρίου που είναι φτιαγμένο με τη μέθοδο του “μπαγλαντί”. Αυτή τη μέθοδος κατασκευής του ταβανιού την βλέπουμε σε πολλά παλιά σπίτια στην Αίγινα. Αποτελείται από μικρές πήχες που έχουν σοφαντηστεί με άμμο θαλάσσης. Από πάνω ακριβώς είναι η ξύλινη στέγη με τα κεραμίδια. Οι παλιοί μάστορες του νησιού λένε ότι αυτή η κατασκευή επιτρέπει στο χώρο να “αναπνέει”. Πρόκειται για μία κατασκευή που είναι προσαρμοσμένη στο ιδιαίτερο νησιωτικό κλήμα του νησιού. Κάποιοι από αυτούς τους σοβάδες έχουν φύγει, ενώ σε ένα σημείο πάνω από την πόρτα και σε μήκος περίπου τριών μέτρων έχουν φύγει και οι πήχες που συγκρατούν το σοφά με αποτέλεσμα να φαίνονται οι τάβλες και οι ξυλοδοκοί της σκεπής (είναι πιθανών η τρύπα αυτή να ωφελείται σε εργασία επίβλεψης) .

Οι τοίχοι παρά τα χρόνια και την ταλαιπωρία του κτηρίου από τους σεισμούς δεν φαίνεται, τουλάχιστον εξωτερικά, να έχουν κάποιο πρόβλημα. Τα σκαψήματα που υπάρχουν έχουν γίνει για να διαπιστωθεί το πως είναι η κατάσταση της κατασκευής κάτω από το “πορίχι” (σοφάς με άμμο θαλάσσης και ασβέστη). Οι τοίχοι όπως φαίνεται είναι κατασκευασμένοι από πουρί πολύ καλής ποιότητας, όμως το χτίσιμο τους δεν μοιάζει να ακολουθεί αυτή τη γεωμετρία που βλέπουμε σε άλλες παρόμοιες κατασκευές του νησιού.

Ευχαριστούμε πολύ τον κύριο Νίκο Ζήκο για το χρόνο που μας διάθεσε.

Δεν υπάρχουν σχόλια: